Jak budować pewność siebie młodego zawodnika?
Jak budować pewność siebie młodego zawodnika?
Pewność siebie to jeden z kluczowych elementów prawidłowej postawy sportowca. Aby znaleźć odpowiedź na pytanie jak budować pewność siebie, warto wiedzieć, czym zdrowa pewność siebie jest i czemu służy.
Wysoka pewność siebie:
- sprzyja zmaganiu się z napotkanymi trudnościami,
- wzmacnia tolerancję na lęk,
- zwiększa efektywność sportową.
Istotne jest, że samo zwiększanie się efektywności sportowej zwiększa pewność siebie. Działa to na zasadzie sprzężenia zwrotnego.
Niski poziom pewności siebie może powodować:
- gorszą efektywność w czasie zawodów niż na treningu,
- problemy z koncentracją,
- pojawienie się trudnych, nieprzyjemnych myśli przed i w trakcie rywalizacji co obniża dobrostan zawodnika,
- pojawienie się lęku przedstartowego.
Nadmierny poziom pewności siebie również może obniżać efektywność sportową. Wynika to z faktu, że zawyżony poziom pewności siebie zmniejsza motywację i umniejsza znaczenie ciężkiej pracy i konieczności treningu.
Adekwatna pewność siebie opiera się na świadomości swoich zasobów i akceptacji tego, że jeszcze znajdują się obszary do rozwoju. Pewność siebie, do której powinien dążyć zawodnik to taka, która opiera się na stabilnej i adekwatnej do poziomu umiejętności samoocenie.
Dlatego, zawsze podstawą budowania pewności siebie w sporcie jest świadomy trening fizyczny, który popiera się treningiem mentalnym.
Do budowania świadomości mocnych stron zawodnika przydatne jest prowadzenia dziennika treningowego. Po każdym treningu warto zapisywać w nim co poszło dobrze, jaki był cel treningu, czy udało się go osiągnąć i ewentualnie co może być pomocne w momencie kiedy zamierzonego celu nie udało się osiągnąć. Rodzic u powinien zachęć dziecko do refleksji nad treningiem. Warto w tym momencie podkreślić, że refleksje zawodnika są jego subiektywnym spojrzeniem i nie powinny podlegać krytyce ze strony kogokolwiek.
Budowanie pewności siebie to nauka przez doświadczenia. Aby być świadomym swoich osiągnięć, należy stawiać sobie cele. Szczególnie pomocne są cele krótkoterminowe. Zobowiązania na następny dzień, tydzień, miesiąc i wywiązywanie się z nich daje poczucie siły i sprawstwa, które są składnikami pewności siebie. Istotna jest tutaj samodzielność młodego człowieka. Wyręczanie dziecka może prowadzić do poczucia braku mocy i bezradności. Istotnym aspektem jest stawianie sobie wyzwań możliwych do spełnienia. W tym miejscu znowu ukazuje się rola świadomości swoich zasobów i cech, które stanowią jeszcze obszar do rozwoju.
Sposób komunikacji z młodym człowiekiem w znacznym stopniu wpływa na jego postrzeganie siebie. Formułowanie treści, które wspierają, zamiast nakładać dodatkową presję, jest istotne dla kształtowania się obrazu siebie jako osoby wartościowej. Stabilność oceny samego siebie sprzyja czerpaniu satysfakcji z uprawiania sportu i nie uleganiu gwałtownym zmianom emocjonalnym. Aby samoocena była stabilna, nie należy uzależniać jej od wyniku sportowego. Zdobycie pierwszego miejsca to suma czynników, zarówno tych na które zawodnik ma wpływ, jak i tych, na które wpływu nie ma. Uwaga zawodnika powinna być skoncentrowana na zadanie, które ma wykonać, a nie na wynik, który ma osiągnąć.
Jednak najważniejszą zasadę w kształtowaniu się pewności siebie młodego zawodnika podsumowują te słowa, wypowiedziane do 11-letniego Kobego Bryanta przez jego ojca:
,,Nieważne czy zdobywasz 6 czy 60 punktów w meczu, będę kochał cię tak samo.”
przygotowali: Maciej Dolata praktykant
Monika Hamerska psycholog sportu
